شکستگی فک (یا شکستگی فک پایین) آسیبی رایج بعد از شکستگی بینی در صورت است. شکستگی فک از 10 شکستگی رایج استخوان در بدن انسان است. این شکستگیها (شکستگیهای استخوان) به طور کلی ناشی از یک نیروی مستقیم یا ضربه به استخوان فک (فک تحتانی) هستند.
جراحی فک
فک بالا نقش پل بین (در قسمت فوقانی) قاعده جمجمه و (در قسمت تحتانی) دندان پلن اکلوزال را دارد. ارتباط تنگاتنگ فک بالا با حفره دهان، حفره بینی، حفرههای چشم، و بسیاری از ساختارهای موجود در درون و مجاور آن، فک بالا را به یک ساختار، از لحاظ عملکردی و زیبایی طرح لبخند، مهم تبدیل کرده است. شکست این استخوان ها به طور بالقوه خطر مرگ داشته و فرم چهره را تغییر میدهد. ترمیم به موقع و منظم این شکستگی بهترین فرصت را برای تصحیح ناهنجاری و جلوگیری از عوارض نامطلوب و اصلاح طرح لبخند را فراهم میکند.
استخوان فک، بزرگترین استخوان و استخوان اصلی قسمت پایین صورت است. نواحی آناتومیک کمک میکنند محل شکستگی را طبقه بندی نماییم، از انواع شکستکی استخوان فک میتوان به موارد زیر اشاره کرد
غشاء. هیچ ارتباطی بین استخوان فک و ناحیه اطراف آن وجود ندارد.
مرکب یا باز: استخوان فک رو به ناحیه پیرامونش باز شده است.
خرد شده : استخوان فک دارای تراشههای استخوان یا استخوانهای خردشده است.
ترکهای: یک بخش از استخوان فک شکسته است در حالی که بخش دیگر خم شده است
پاتولوژیک: شکستگی ناشی از بیماری استخوانی که از پیش وجود داشته است.
چند درجهای: دو یا چند شکستگی مجزا در استخوان فک
نهفته: یک بخش از استخوان به زور به بخش دیگری هدایت می شود.
آتروفیک: شکستگی به علت آتروفی استخوان.
پیچیده (مختلط): شکستگی همراه با آسیب بافتی یا ساختاری.
شکستگیهای فک بالا: این شکستگیها تحت عنوان لو فورت I، II، III طبقه بندی میشوند
شکستگی لوفور I، شکستگی افقی فک بالا است.
مطالب مرتبط:
فهرست مطالب [پنهان سازی]
در اکثر بیماران، علائم و نشانههای شکستگی استخوان فک بلافاصله پس از ضربه به فک بروز میکنند.
• شایعترین علامت، درد فک است. برخی افراد ممکن است احساس کنند دندانهایشان با هم به درستی چفت نیستند (به این پدیده مالاکلوژن گفته میشود). آنها ممکن است به طور کامل قادر به باز کردن فک خود نباشند، مشکلاتی در صحبت کردن یا جویدن غذا داشته باشند، یا متوجه تورم یا جابجایی فکشان شوند.
• ممکن است چانه یا لب پایین به دلیل آسیب به عصبی که در فک پایین گسترده شده است، بی حس شود. در داخل دهان، خونریزی یا تغییر در ترکیب طبیعی دندانها، یا هر دو میتواند نشانه شکستگی فک باشد. همچنین ممکن است، در اثر حرکت رو به عقب استخوان شکسته فک، در زیر زبان کبودی به وجود آید یا حتی در کانال گوش یک برش ایجاد شود. سرازیر شدن آب دهان و ناتوانی در بستن دهان نیز ممکن است رخ دهد.
اگرچه شکستگی استخوان فک ممکن است علل پاتولوژیک متعددی داشته باشد (برای مثال، سرطان، پیوره به علت عفونت)، بخش اعظم شکستگیها به دلایل زیر رخ می دهند.
• تصادفات
• ضربه به صورت
• صدمات مربوط به ورزش (بوکس، فوتبال)
• سقوط (سقوط روی صورت)
اکثر شکستگیهای فک پایین (آرواره) در مردان جوان (20-30 سال)، و اغلب در بدنه، برآمدگی، و نواحی زاویهای استخوان فک رخ میدهد.
اگر احساس میکنید دندانهایتان به درستی روی هم چفت نمیشوند، یا در داخل دهانتان خونریزی، مشکلات صحبت کردن، یا تورم دارید، با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
مطالب مرتبط: جراحی فک پایین جلو آمده Surgery on the lower jaw
این آسیب در بیمارستان بهتر مورد بررسی قرار میگیرد. بنابراین، ممکن است پزشک به شما توصیه کند به اورژانس مراجعه کنید. به یاد داشته باشید
یک پیآمد احتمالی ولی خطرناک شکستگی فک، مشکل تنفس و شکستگی دندان ها است. ضمن اینکه ترمیم شکستگی نه تنها هزینه بالایی را به بیمار تحمیل میکند، ممکن است به پوسیدگی نیز منجر شود، بنابراین پیش از آن که تعداد بیشتری از دندانها بشکند، نایت گارد در اسرع وقت تهیه کنید و در صورت هر گونه نشانهای از مشکلات تنفسی نیز باید بلافاصله با 115 تماس بگیرید. متخصص و جراح دندانپزشک نیز می تواند به بیمارانی هم که دندان های خود را از دست داده اند با کاشت دندان توسط متخصص ایمپلنت کمک کند.
مطالب مرتبط:
بسیاری از افرادی که درد فک دارند، شکستگی فک نخواهند داشت و با داروهای ضد درد و دستورالعملهای خوردن غذای نرم و پیروی از نظر پزشک درمان خواهند شد.
• افراد دارای شکستگی نیاز به معاینه بیشتر دارند. بسیاری از شکستگیهای استخوان فک با مشکلات لثه یا آسیب بافتی همراه بوده، و میبایست در زمره شکستگیهای باز در نظر گرفته شوند.
• ممکن است نیاز به دریافت واکسن کزاز وجود داشته باشد.
• درد میبایست به طور مؤثر توسط پزشک تشخیص داده شده و مدیریت شود.
• بسیاری از شکستگیهای فک پایین پایدار بوده، و تنها درمان مورد نیاز برای آنها بستن دندانهای بالا و پایین به یکدیگر است. این عمل معمولاً توسط یک جراح فک و صورت انجام خواهد گرفت.
• اکثر شکستگیهای ناپایدار اغلب نیاز به عمل جراحی فک دارند. متدهای جراحی که در محل شکستگی از صفحه و پیچ (یا میلههای سوراخدار نازک) برای اتصال صفحات به استخوان استفاده میکنند، ممکن است برخی از بیماران را قادر به حرکت دادن فک پایین به طور نرمال و خوردن غذا مدت کوتاهی پس از عمل جراحی، نمایند.
وضعیت بیمار را ثابت کرده و آسیبهای جدی به راه تنفسی، سیستم عصبی، ستون فقرات گردنی، قفسه سینه، و نواحی شکمی را پیش از درمان قطعی استخوان فک و صورت، درمان نمایید.
اگر راه تنفسی در خطر بیفتد و نمیتوان لوله گذاری نای و دهان انجام داد، مجموعه بخش میانی صورت ممکن است در ناحیه خلفی و تحتانی تحت فشار قرار گرفته، و انسداد ایجاد شود. میتوان به صورت دستی و یا با استفاده از فورسپس (انبر) بزرگ در اطراف قوس آلوئول و استخوان جلو آرواره زیرین تخلیهسازی انجام داد. اگر قطعات به آسانی حرکت نکنند و راه تنفس مسدود شده باشد، ممکن است نیاز به تراکئوستومی یا کریکوتیروتومی اورژانسی باشد. خونریزی شدید ممکن است از پارگی بافت نرم یا ساختارهای داخل بینی رخ دهد.
مطالب مرتبط:
از آنجا که شایعترین علل شکستگی فک نتیجه تصادف با وسایل نقلیه و ضربه به صورت هستند، رانندگی با دقت بهترین راه پیشگیری است. گام واقعیتری که میتوان در این راستا برداشت، پوشیدن وسایل محافظ در بسیاری فعالیتهای ورزشی است.